Media społecznościowe to technologia, która niesie ze sobą niewątpliwie wiele wspaniałych zalet. Przede wszystkim umożliwia ludziom dzielenie się swoim życiem z innymi ludźmi, z najbardziej odległych zakątków świata. Pozwala też poznawać nowych ludzi i być na bieżąco z najnowszymi wiadomościami, informacjami i trendami. Social media są też powszechnie i skutecznie wykorzystywane w biznesie, bo przedsiębiorstwa poprzez najlepsze media społecznościowe mogą w prosty sposób budować świadomość swojej marki i zacieśniać relacje ze swoimi klientami.
Jednak obok szeregu korzyści, social media wiążą się też z wieloma negatywnymi aspektami. Dotyczy to przede wszystkim sfery zdrowia psychicznego. Nie od dziś bowiem wiadomo, że charakterystyka mediów społecznościowych sprawia, że są one bezpośrednio powiązane z depresją, lękiem i samotnością i mają wyraźny wpływ na ogólne samopoczucie, międzyludzkie relacje, pamięć i koncentrację — nie wspominając już o dużym potencjale uzależnienia. Korzystać z social mediów należy więc mądrze i rozsądnie, dlatego trzeba wiedzieć, jaki negatywny wpływ mogą mieć na naszą psychikę.
Uzależnienie
Gdy przyjrzymy się mediom społecznościowym z psychologicznego punktu widzenia, to łatwo zauważymy, że podczas przeglądania Instagrama czy TikToka, nasz mózg działa niemal w ten sam sposób, jak podczas gry na automatach online w kasynie. Przeklikiwanie kolejnych stories i tiktoków to odkrywanie kolejnych nieznanych treści, które wzbudzają w nas ekscytację i karmią nasz mózg kolejnymi dawkami hormonu nagrody, czyli dopaminy. Jest to ta sama substancja chemiczna, która wydzielana jest w trakcie rozgrywki na automatach i oczekiwania na wynik kolejnego spina, a także podczas innych przyjemnych czynności takich jak:
- seks;
- jedzenie;
- picie;
- oglądanie TV.
Z pozoru niewinne social media mogą więc zasiać w mózgu podobną destrukcję co hazard, dlatego bardzo łatwo się od nich uzależnić. Co prawda w przypadku uzależnienia od mediów społecznościowych na szczęście nie jesteśmy narażeni na bezpośrednie straty finansowe, jednak jego destrukcyjne możliwości są tak samo potężne, jak w przypadku uzależnienia od hazardu. Przede wszystkim z powodzeniem może niszczyć relacje międzyludzkie i życie społeczne, bo uzależniona osoba spędza całe dni na przeglądaniu filmów, zdjęć i wpisów. Może też powodować wiele kłopotów zdrowotnych, a nawet finansowych, gdy doba okazuje się za krótka, by pogodzić pracę z przeglądanie social mediów.
Rozczarowanie i kompleksy
Osoby, które skupiają zbyt dużo uwagi na interakcjach i opiniach ze strony innych użytkowników, mogą z tego powodu borykać się z wiele różnymi problemami. Jeśli zatem taka osoba wrzuci przykładowo na swój profil na Instagramie zdjęcie z nadzieją uzyskania ogromnej ilości serduszek i pozytywnych komentarzy, to w przypadku gdy jej założenia nie zostaną osiągnięte, poczuje się zwyczajnie rozczarowana i przygnębiona, a wewnętrzna złość może nawet zaburzyć rytm dnia codziennego. Co gorsza, jeśli taka osoba do rozczarowania własnymi osiągnięciami w social mediach dołączy notoryczne porównywanie swoich postów do postów innych użytkowników.
W takiej sytuacji mamy idealny przepis na kompleksy i niską samoocenę, co finalnie może prowadzić nawet do depresji. A nie da się ukryć, że social media to środowisko idealne do tego, by nabyć kompleksów. Zewsząd jesteśmy tu bowiem bombardowani perfekcyjnymi zdjęciami i filmami, co sprawia, że nieustannie zagłębiając się w ten świat, dość szybko możemy zacząć kwestionować swój własny wygląd czy zacząć czuć się niepewnie i źle w swoim życiu. Trzeba jednak mieć na uwadze, że większość materiałów prezentowana w mediach społecznościowych jest przerobiona i „podkręcona” do granic możliwości.
Pamięć i koncentracja
Przeglądając media społecznościowe, jesteśmy nieustannie zalewani całą masą różnego rodzaju treści i informacji, z czego większość z nich jest zupełnie bezwartościowa i nie jest nam do niczego potrzebna. Mózg w takich sytuacja czuje się nieco „przytłoczony”, bo aby przetworzyć tak dużą dawkę danych i odpowiednio je wyselekcjonować, musi nieustannie pracować na pełnych obrotach. Finalnie prowadzi to do wielu problemów, które mogą negatywnie wpływać na efektywność pracy i nauki.
Przede wszystkim mogą pojawić się trudności z koncentracją oraz problemy z utrzymaniem skupienia, bo potrzeba sprawdzenia najnowszych wpisów czy zdjęć, sprawia, że jesteśmy cały czas zdekoncentrowani. Stąd także prosta droga to problemów z pamięcią, gdyż ciągła selekcja niewielkiej ilości ważnych informacji z ogromu informacji nieistotnych sprawia, że mózg coraz więcej otrzymywanych danych może uznawać za mało istotne, przez co będzie przechowywał je znacznie krócej.
Relacje
Niestety kontakt z ludźmi za pośrednictwem mediów społecznościowych jest tylko pozorny i bardzo powierzchniowy. Obserwujemy tu wyłącznie to, co dana osoba chce nam pokazać w danym momencie i często dochodzi do sytuacji, w której manipuluje realiami, przez co kreacja stworzona przez nią w social mediach ma niewiele wspólnego z rzeczywistością, co zakrzywia sposób postrzegania innych osób i samego siebie.
Poczucie osamotnienia to również nieodłączny element życia w mediach społecznościowych, bo przecież w większości przypadków ilość obserwujących na Instagramie czy znajomych na Facebooku nijak ma się do realnych znajomości. Social media mają też niebagatelny wpływ na relacje międzyludzkie, bo te są o wiele bardziej zdystansowana niż w przypadku kontaktu na żywo.