ZAPROSZENIE: Wystawa "Szklane Nieznane. Projektanci Krosna"

Celem projektu i wystawy „Szklane Nieznane. Projektanci Krosna” jest udokumentowanie, upublicznienie i spopularyzowanie nieznanego nadal dorobku 12 spośród ponad 30 projektantów szkła najstarszej huty szkła na Podkarpaciu – działającej nieprzerwanie od 1923 r. krośnieńskiej huty szkła. W tym roku krośnieńska huta obchodzi jubileusz 100-lacia, wystawa niniejsza jest hołdem dla szklanego dziedzictwa Krosna.

Od dziesięcioleci ręcznie formowane szkło z Krosna cieszy się niesłabnącą popularnością w kraju i za granicą. Cenione jest przede wszystkim ze względu na doskonałą jakość oraz podążające zawsze za aktualną modą wzory. Było, lub jest, obecne niemal w każdym polskim domu oraz w milionach domów na całym świecie. Wyroby Krośnieńskich Hut Szkła zdobyły ponad 100 prestiżowych nagród na konkursach w Polsce i za granicą. Trafiając na rynki ponad 60 krajów na całym świecie, są jednymi z najbardziej rozpoznawalnych polskich towarów. Na liście najsłynniejszych „klientów” krośnieńskiej marki znajdują chociażby królowa brytyjska Elżbieta II, król Hiszpanii Juan Carlos czy cesarski dwór Japonii. Nic więc dziwnego, że od wielu lat światowi giganci w zakresie produkcji szkła właśnie krośnieńskich hutom zlecają wykonanie swoich sztandarowych kolekcji, a także powierzają tutejszym projektantom opracowanie nowych wzorów. Wśród nich jest legendarne weneckie Murano.

Jednak krośnieńskie szkło to nie tylko piękne karty zapisane w historii polskiego przemysłu. Tworzone w Krośnie, z pozoru zwykłe przedmioty dekoracyjne czy użytkowe (kieliszki, karafki, wazony), były, i są, tak naprawdę dziełami sztuki, a sama huta wywierała i wciąż wywiera ogromny wpływ na kształtowanie estetyki danej epoki. Z Krosnem od samego początku związani byli bowiem najlepsi twórcy szkła – artyści i projektanci. Ich znaczenie dla rozwoju sztuki szczególnie widoczne było w czasach komunistycznych, gdy zafascynowani wzornictwem zachodu, zwłaszcza skandynawskim i przedwojennym modernizmem (Bauhaus), przemycali za żelazną kurtynę wzory w pełni nowoczesne dla zachodniej sztuki użytkowej. Stworzone przez tutejszych artystów oraz wyprodukowane przez krośnieńskie zakłady stawały się polskie, kształtując tym samym estetykę tamtych lat. Co ważne, estetykę dostępną dla szerokiego odbiorcy – każdy mógł mieć w domu przedmioty użytkowe stanowiące perfekcyjną, przemyślaną, dostosowaną do potrzeb, a przy tym pełną wartości estetycznej formę rzeźbiarską. Dzieła sztuki, powstające w ilości kilku tysięcy dziennie. Czasy współczesne zepchnęły wartości kulturowe na dalszy plan. Liczy się biznes, pieniądze, płynność finansowa, ilość sprzedanych sztuk, komercja trafiająca w gusta jak najszerszej grupy odbiorców. Krośnieńska huta broni się, wciąż utrzymując biuro projektowe, gdzie pracują wytrawni projektanci szkła. W ogromnej Wzorcowni huty, w licznych kolekcjach muzealnych, galeriach, na internetowych akcjach i w domach aukcyjnych znajdziemy setki szkieł projektowanych i wytwarzanych w krośnieńskiej hucie. Mimo takiego bogactwa wiedza o projektantach, wzorach jest niepełna i rozproszona. Dziedzictwo ulega powoli zapomnieniu, przekłamaniu, przeinaczeniu. A przecież szkło, zaprojektowane i wyprodukowane w krośnieńskiej hucie szkła to nasze cenne, narodowe dziedzictwo. Dziedzictwo, które należy propagować.

Kuratorzy: Anita Bialic, Hanna Wajda-Lawera

• 18.08.2023–23.10.2023 – Centrum Dziedzictwa Szkła, Krosno, ul. Blich 2
• 29.10.2023–18.12.2023 – Galeria BB, Kraków, ul. Garbarska 24

Projekt „Szklane Nieznane. Projektanci Krosna” został dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.

Źródło: CDS Krosno