Liczba prób samobójczych rośnie z roku na rok

Statystyki prowadzone przez Komendę Miejską Policji w Krośnie są niepokojące. Wynika z nich, że w latach 2018-2020 liczba podjętych prób samobójczych rosła każdego roku. W 2018 roku było to 49 przypadków, w 2019 – 53, a w 2020 – już 55. Najbardziej tragiczny okazał się rok 2019, ponieważ aż 26 zamachów samobójczych zakończyło się zgonem. W ciągu 3 lat (2018-2020) na terenie Krosna i powiatu krośnieńskiego zmarło w ten sposób łącznie 71 osób.

- Źródła problemu samobójstw i prób samobójczych zazwyczaj mają podłoże wielowymiarowe, wymagające indywidualnej analizy danego przypadku – tłumaczy Agnieszka Zygarowicz-Pelczar – Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Krośnie – Do targnięcia się na własne życie popychają m.in. zaburzenia psychiczne, problemy rodzinne i rówieśnicze, uzależnienia – dodaje.

- Pandemia, podobnie jak wojna czy inny kataklizm zbiera swoje żniwo, ale dopiero po ustaniu problemu. Spójrzmy na region krośnieński a mam na myśli łączne dane z miasta Krosna jak i powiatu krośnieńskiego. Widzimy wówczas, że w przedpandemicznym roku  2019, 26 ludzi zakończyło swoje życie śmiercią samobójczą. W najtrudniejszym od dekad roku 2020 takich samobójczych zgonów było takich zgonów 23. Gdy patrzymy na pierwszą połowę 2021 roku, widzimy takich tragicznych zgonów aż 17! – mówi Franciszek Małecki-Trzaskoś - Prezes Zarządu Instytutu Badań i Analiz Działalności Jednostek Samorządu Terytorialnego i ekspert w zakresie neurokomunikacji, zaburzeń osobowości na tle psychopatycznym oraz detekcji kłamstwa, wywierania presji i przemocy psychicznej.

Osobami, które targnęły się na własne życie na terenie powiatu krośnieńskiego w latach 2018-2020, są przede wszystkim mężczyźni. Próby samobójcze podejmowane przez mężczyzn to około ¾ wszystkich zanotowanych przypadków. Warto zwrócić uwagę również na fakt, że próby samobójcze, których podejmują się mężczyźni, zdecydowanie częściej kończą się zgonem. 55% mężczyzn, którzy targnęli się na własne życie, zmarło, podczas gdy w przypadku kobiet było to 19%.

- W słowiańskiej, polskiej kulturze: facet nie ma prawa mieć depresji, nie ma prawa być ofiarą działań przemocowych czy dyskryminacyjnych. Szczególnie w konserwatywnych regionach naszego kraju, gdzie obecna jest kultura rodziny zbudowana na  władzy mężczyzn – tłumaczy Franciszek Małecki-Trzaskoś.

Niestety, problem ten nie dotyczy wyłącznie dorosłych, ale dotyka również dzieci i młodzieży. W 2020 r. w całej Polsce skutecznie na swoje życie targnęło się aż 116 nieletnich, a najmłodsze dziecko, które odebrało sobie życie miało 8 lat. W porównaniu do ubiegłych lat ta liczba wzrosła, ponieważ w 2019 roku było to 98 prób samobójczych zakończonych śmiercią, a w 2018 roku -  97 zgonów.

Rosnąca liczba samobójstw stanowi wyzwanie dla lokalnych instytucji, jak Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krośnie, którego zadaniem jest troska o dobro dzieci i rodzin.

- Realizacja profilaktyki związana między innymi z próbami samobójczymi lub samobójstwami pośrednio jest realizowana przez działania poszczególnych pracowników PCPR w obszarze pomocy społecznej, pieczy zastępczej czy przeciwdziałania przemocy w rodzinie – tłumaczy Agnieszka Zygarowicz-Pelczar – Natomiast Powiat Krośnieński realizuje program „Życie mam tylko jedno”, który zawiera elementy związane między innymi z przeciwdziałaniem samobójstwom – jest to program profilaktyczny, adresowany do mieszkańców powiatu, służb i jednostek działających na terenie powiatu. Jego skuteczność jest duża i niesie rzeczywistą wiedzę w obszarze wsparcia rodzin, osób i przeciwdziałania różnego rodzaju patologiom, w tym zdarzeniom sprzyjającym decyzji o samobójstwie. Zadania w obszarze profilaktyki podejmowane są w sposób ciągły – dodaje.

Próba samobójcza lub samobójstwo oddziałuje również na rodzinę i znajomych osoby, która zdecydowała się targnąć na własne życie. Szczególnego wsparcia wymagają osoby, które podjęły się próby samobójczej, ale zdarza się niejednokrotnie, że również osoby z otoczenia potrzebują pomocy w tak traumatycznych momentach.

- Pomoc osobom, które podjęły próbę samobójczą lub rodzinom osób, które popełniły samobójstwo, jest realizowane w PCPR w Krośnie poprzez poradnictwo specjalistyczne: psychologiczne, pedagogiczne, prawne oraz socjalne. Jest to zadanie realizowane zgodne z ustawą o pomocy społecznej adresowane do osób dorosłych i dzieci. Jednakże w zadaniach PCPR mieszczą się również działania związane ze współpracą ze szkołami i placówkami opiekuńczo-wychowawczymi w kwestii szeroko pojętej profilaktyki i reagowania na sytuacje dotyczące wymienionej kwestii. PCPR ma doświadczenie sprzed kilku lat, gdy w jednej ze szkół powiatowych młody człowiek popełnił samobójstwo i (PCPR. – przyp. red.) współpracowało na zasadzie prowadzenia wsparcia psychologicznego dla uczniów i rodziców chłopaka – opowiada Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Krośnie.

Wobec problemu samobójstw i prób samobójczych nie powinniśmy być obojętni. Każdy z nas może starać się im zapobiec. Jak możemy to zrobić?

- Zacytuje Piotra Jaconia. "Ktoś bardzo mądry powiedział mi kiedyś, że wszyscy powinniśmy walczyć o prawa mniejszości, bo każdy z nas może się tą mniejszością stać. Bo zachorujemy, bo zbiedniejemy, bo zestarzejemy się albo władzę stracimy. Walcząc o prawa mniejszości, tak naprawdę walczymy o nas, o naszą godność." Ja się pod tymi słowami podpisuje, pytanie: kto z ziemi krośnieńskiej także? – odpowiada Franciszek Małecki-Trzaskoś.

Autor: Sławomir Farbaniec

Źródło: KMP w Krośnie, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krośnie, Onet.pl