Edward Marszałek, prezes Stowarzyszenia Kulturalnego "Dębina" przypomina, że decyzja o jego powstaniu zapadła 2 grudnia 1998 roku. - Przyjęto też statut organizacji, przygotowany i uchwalony dość szybko, gdyż już w dniu 11 grudnia - mówi.
Stowarzyszenie mocno wrosło w życie gminy a jego członkowie aktywnie działają na rzecz promocji swojej małej Ojczyzny.
Niedługo po rozpoczęciu działalności wydany został pierwszy numer miesięcznika "Dębina". Do listopada 2023 roku wydano już 230 zeszytów.
- Pismo zostało dobrze przyjęte przez czytelników i ukazując się nieprzerwanie przez niemal 25 lat, pozwala na przekaz treści o dużym znaczeniu dla integracji lokalnej społeczności - podkreśla Edward Marszałek.
Dodaje, że jako dodatek do "Dębiny" przez 22 lata ukazywał się "Kleks" – pismo Szkoły Podstawowej. - Przez te lata zapisano 3 732 strony gazetki, będącej kroniką życia szkoły. Pierwszy numer miał 12 stron, ale były i takie, które liczyły 56, jak ten ostatni, wydany w czerwcu tego roku - opowiada Edward Marszałek.
Stowarzyszenie "Dębina" organizowało wiele koncertów, wystaw i konkursów. Zajmuje się też działalnością wydawniczą. Jednymi z najbardziej znanych są "Przepisy Pani Luśki". - Promocja jedenastego zeszytu odbyła się w czasie Święta Gminy - Dnia Siekiernika w 2017 roku - przypomina Edward Marszałek.
Stowarzyszenie upamiętania sławne osoby związane z Krościenkiem Wyżnym. Zarząd w 2003 roku wystąpił też do Rady Gminy o nadanie niektórym pomnikom przyrody imion. Na przykład lipie rosnącej obok kościoła nadano imię "Cecylia", dla upamiętnienia Cecylii z Fredrów Jabłonowskiej, siostry Aleksandra Fredry, która w I połowie XIX wieku wielce się zasłużyła dla tutejszej ludności.
Rok później zbudowano kapliczkę-pomnik 650-lecia wsi. - Wykonana z pnia dębu przez Grzegorza Tomkowicza, artystę pochodzącego z Krościenka, stanęła na starym kościelisku - mówi Edward Marszałek.
Stowarzyszenie ma również swój udział w zachowywaniu pamięci o przeszłości wsi. W lipcu 2000 roku na zapomnianym cmentarzu cholerycznym w Księżym Lesie ustawiono kamień, upamiętniający ofiary XIX-wiecznych epidemii. 7 lat później zamontowano na nim tablicę informacyjną z brązu.
Stowarzyszenie "Debina" sfinansowało również renowację najstarszego nagrobka na krościeńskim cmentarzu oraz współfinansowało z Nadleśnictwem Dukla renowację figury "Chrystusa bez ręki".
Organizacja ma wewnętrzne odznaczenie – "Złote i Srebrne Honorowe Odznaki Dębiny", przyznawane od stycznia 2001 roku, w dowód uznania za działalność kulturalną na terenie gminy. Uhonorowano nimi m. in. Koło Gospodyń Wiejskich, Orkiestrę Dętą Ochotniczej Straży Pożarnej, a także 27 osób.
Podczas uroczystości 25-lecia stowarzyszenia srebrne odznaki odebrali: Agnieszka Zygarowicz-Pelczar, Marta Sawicka, Stanisław Wierdak, Jadwiga Kielar oraz Rafał Przymusiński. Złotą uhonorowano Anitę Fal.
Stowarzyszenie Dębina nadaje też tytuł "Honorowego Siekiernika". Tym razem odebrali je Karolina Bednarz i Rafał Barski. Natomiast tytuł honorowego członka Dębiny – Wacław Żywiec.
Podczas uroczystości nie zabrakło urodzinowego tortu. Przygotowała go Eleonora Karaś, czyli Pani Luśka. Na zakończenie wystąpił Paweł Orkisz, któremu towarzyszyli Zygmunt Golonka i Michał Rabka.
Zdjęcia: Tomasz Jefimow