Co warto wiedzieć o służebności drogi? Jak ją ustanowić i ile to kosztuje?

Kupiłeś działki i brakuje do niej dostępu do drogi? Zdarza się, że latami korzystasz z drogi sąsiada, ale w pewnym momencie możesz zostać od niej odcięty. Czy to może być problematyczne? Tak, szczególnie gdy np. nowy właściciel ograniczy dostęp do drogi.

Nie ma jednak powodów do obaw! Istnieje prawny sposób, aby uzyskać służebność drogi przez działkę sąsiad. Jak to możliwe? Prawo dopuszcza służebność drogi koniecznej, co rozwiąże ten problem. Jak to działa i jak ją uzyskać? Pigułkę informacji znajdziesz w poniższym artykule.

Co to jest służebność drogi?

W przypadku braku dostępu do działki, na której powstanie budynek mieszkalny, konieczne jest ustanowienie służebności. Służebność drogi to prawo do przejazdu przez działkę należącą do innego właściciela, aby dostać się do swojej nieruchomości.

Służebność drogi definiuje Kodeks cywilny: W art. 285 § 1. i 2. wskazano, że służebność gruntowa definiowana jest jako prawo rzeczowe – obciążenie jednej nieruchomości na rzecz właściciela drugiej nieruchomości (władnącej) prawem. Jego treść wyjaśnia, na czym polega służebność drogi, ponieważ jest ona klasycznym przykładem służebności gruntowej i osobistej.

Innymi słowy, służebność drogi umożliwia właścicielowi działki, która nie ma bezpośredniego dostępu do drogi publicznej, dojeżdżać do swojej nieruchomości przez działkę sąsiada.

Jak wygląda ustanowienie służebności drogi koniecznej?

Służebność drogi koniecznej jest podobna do innego rodzaju służebności gruntowych i nakładana jest na nieruchomość, a nie na właścicieli. W przypadku zmiany właściciela nieruchomości, służebność pozostaje. Natomiast, gdy działka ma współwłaścicieli, to służebność obowiązuje na całość nieruchomości.

Przepisy regulują, że służebność może być ustanowiona nie tylko na sąsiedniej działce, ale również na innych nieruchomościach, jeśli istnieje potrzeba dostępu do drogi publicznej lub budynków gospodarczych.

Co jest potrzebne do ustanowienia służebności drogi?

Porozumienie dotyczące służebności drogi nie musi być zawarte wyłącznie za pośrednictwem sądu. W przypadku, gdy obie strony są zgodne co do kwestii udostępnienia działki, mogą one podpisać umowę służebności. W większości przypadków pojawiają się w tym obszarze konflikty, a sprawy trafiają do sądu.

Drogę konieczną można ustalić poprzez:

• umowę właścicieli;
• orzeczenie sądu;
• wskutek zasiedzenia;
• na mocy decyzji administracyjnej.

Najszybszym sposobem na uzyskanie służebności, jest porozumienie pisemne z właścicielem lub właścicielami nieruchomości.

Jakie koszty sądowe związane są z ustanowieniem służebności drogi koniecznej?

Istnieje kilka opłat, które należy uiścić na etapie załatwiania formalności. Koszty sądowe i postępowanie sądowe o ustanowienie służebności to:

• opłata sądowa za wniosek – 200 zł;
• opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł;
• opłata od wypisu z ksiąg wieczystych – 20 zł;
• opłata od wypisu i wyrysu z ewidencji gruntów – 150 zł;
• opłata od doręczenia odpisu wniosku uczestnikowi – ok. 60-120 zł;
• zaliczka na koszty biegłego z zakresu geodezji – ok. 1500 zł;
• zaliczka na koszty biegłego z zakresu szacowania wartości nieruchomości – ok. 1000-1500 złotych.

Warto zaznaczyć, że powyższe koszty nie uwzględniają wynagrodzenia fachowego pełnomocnika i wynagrodzenia należnego właścicielowi nieruchomości, która została obciążona służebnością. Spełnienie wszystkich formalności i uiszczenie opłat umożliwi swobodny przejazd do własnej nieruchomości.