- W 80. rocznicę zburzenia Jasła postanowiliśmy wnikliwie przyjrzeć się tej sprawie i odpowiedzieć na pytanie, co było przyczyną tragedii Jasła, zburzonego w 1944 roku. Zbieg okoliczności, zemsta, a może szaleństwo? - mówi Jakub Kowalczyk, scenarzysta i reżyser filmu.
Twórcy w dokumencie przyglądają się wszystkim okolicznościom tej sprawy. Sięgają po akta z archiwów polskich i zagranicznych, rozmawiają ze świadkami i ekspertami. Prowadzą wnikliwe śledztwo w celu ustalenia motywu i odsłonięcia kulis tej zbrodni, a przede wszystkim przyglądają się osobie sprawcy - okupacyjnemu staroście jasielskiemu Walterowi Gentzowi. To właśnie jego oskarża się o wysiedlenie i spalenie 15-tysięcznego miasta. Czy słusznie? Po wojnie Jasło było bardziej zniszczone niż Warszawa i uznaje się je za najbardziej zniszczone miasto w Europie.
Producentem filmu jest Muzeum Regionalne w Jaśle, a producentem wykonawczym Agencja Filmowa i Reklamowa Trznadel Media.
- Premiera filmu zainauguruje obchody rocznicowe zburzenia Jasła. W obecnych czasach film jest jedną z najlepszych form dotarcia do odbiorcy, zwłaszcza młodego oraz zainteresowania go historią Jasła - mówi Mariusz Świątek, dyrektor Muzeum Regionalnego w Jaśle i producent filmu.
Do filmu zostali zaangażowani eksperci m.in. prof. Stanisław Waltoś, prof. Andrzej Olejko, dr Piotr Szopa, a także świadkowie tamtych wydarzeń. Pojawiły się również sceny fabularyzowane, w których wystąpili aktorzy: Adam Mężyk oraz Paweł Gładyś z Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie, a także rekonstruktorzy z grupy rekonstrukcji historycznych GRH 545. Sperr-Division i statyści - mieszkańcy Jasła.
- Zdjęcia do filmu kręcone były w Jaśle i Pilźnie. Wybór lokacji filmowych był przemyślany. Wywiady z ekspertami i świadkami nagrywaliśmy tu na miejscu w Jaśle oraz w Krakowie - mówi Piotr Trznadel, operator filmowy, autor zdjęć do filmu “Jasło 44”.
W filmie zobaczymy niepublikowane zdjęcia Jasła oraz prywatne fotografie pochodzące z rodzinnych zbiorów. Warto dodać, że zdjęcia w dokumencie zostały poddane koloryzacji, co jeszcze bardziej pozwala oddać klimat tamtych czasów.
Film otrzymał dofinansowanie: Podkarpackiej Komisji Filmowej ze środków Wojewódzkiego Domu Kultury i Województwa Podkarpackiego, Miasta Jasła, Gminy Kołaczyce, Gminy Brzyska, Gminy Tarnowiec, Gminy Dębowiec, Gminy Osiek Jasielski, Gminy Skołyszyn, firm zrzeszonych w Jasielskim Stowarzyszeniu Przedsiębiorców, Gamart SA, Jafar SA, Solgam, KS, PGZK Jasiel, MPGK Jasło, Dagmara, PRDM, Ubezpieczenia i Finanse Bożena Ankier, U Schabińskiej, Ligra Grzegorz Schabiński.
Gabriela Zych, KK
Trznadel Media