Radni Krosna przyjęli program wczesnego wykrywania nowotworów jelita grubego

Program wczesnego wykrywania nowotworów jelita grubego wśród mieszkańców Krosna przygotowały specjalistki z Zakładu Promocji Zdrowia Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Podkreślają one, że szacunki epidemiologiczne wskazują na zachowanie w najbliższych latach trendu wzrostowego – zarówno w zakresie zachorowalności na raka jelita grubego, jak i umieralności z jego powodu.

Nowotwory jelita grubego znajdują się na trzecim miejscu wśród najbardziej rozpowszechnionych nowotworów złośliwych w Polsce wśród mężczyzn (11,9 proc. ogółu w 2021 r.), po nowotworach gruczołu krokowego (21,2 proc.) i nowotworach złośliwych oskrzela i płuca (14,6 proc.). W przypadku kobiet zajmują trzecie miejsce (9,2 proc. ogółu), po nowotworach złośliwych sutka (24,2 proc.) oraz nowotworach złośliwych oskrzela i płuca (9,4 proc.).

W 2021 roku odnotowano ponad 18 tys. nowych zachorowań na raka jelita grubego (w tym ok. 5 proc. w woj. podkarpackim – 937 przypadków) oraz ok. 12,4 tys. zgonów z ich powodu (w tym ok. 4,5 proc. w woj. podkarpackim – 541 przypadków).

Specjalistki ze SUM opisują, że objawy choroby są zależne od stopnia zaawansowania oraz lokalizacji nowotworu. Wśród najczęściej obserwowanych wymienia się: krwawienie utajone i/lub jawne, bóle brzucha, brak łaknienia, spadek masy ciała, zmianę rytmu wypróżnień, niedokrwistość, wyczuwalne guzy oraz niedrożność jelita. Zaznaczają, że im wcześniej wykryty nowotwór, tym lepsze jest rokowanie.

Nowotwory jelita grubego, pomimo wysokiego miejsca w strukturze zachorowalności i umieralności z powodu schorzeń onkologicznych, należą jednocześnie do nowotworów, którym w znacznej mierze można zapobiegać. 

Prowadzenie badań przesiewowych jest niezwykle istotne, ponieważ ten nowotwór rozwija się ze zmian łagodnych, których przemiana w postać złośliwą trwa zwykle kilkanaście lat. 

- Wykonanie u pacjenta kolonoskopii i usunięcie polipów odpowiednio wcześnie może ustrzec go przed rozwojem choroby - podkreślają ekspertki z Zakładu Promocji Zdrowia SUM.

Analiza wyników wcześniejszych edycji programu wskazuje, że jego kontynuowanie jest niezbędne. W latach 2022 – 2023 programem objęto 227 osób, z czego u 192 wykonano kolonoskopię. Nowotwór złośliwy jelita grubego stwierdzono u jednego pacjenta, natomiast u 57 osób wykryto polipy gruczolakowate jelita grubego.

Władze Krosna na program wczesnego wykrywania nowotworów jelita grubego przeznaczyły 65 tys. zł. 

Program skierowany jest do mieszkańców Krosna bez objawów potencjalnie mogących wskazywać na nowotwór jelita grubego, u których w ciągu ostatnich 10 lat nie wykonywano badania kolonoskopowego. 

Najliczniejszą grupę będą stanowiły osoby w wieku 50-75 lat. Wśród mieszkańców z młodszych grup wiekowych w programie udział będą mogły wziąć osoby w wieku 25-49 lat pochodzące z rodziny HNPCC (występujący w rodzinie zespół Lyncha tj. dziedziczny rak jelita grubego niezwiązany z polipowatością) lub FAP (rodzinna polipowatość gruczolakowatą), a także osoby w wieku 40-49 lat posiadające w rodzinie przynajmniej jednego krewnego pierwszego stopnia chorującego na raka jelita grubego. 

Program będzie realizować podmiot wyłoniony w procedurze konkursowej. 

Władze miasta szacują, że uda się sfinansować 108 konsultacji lekarskich z badaniem proktologicznym oraz 101 badań przesiewowych – kolonoskopii diagnostycznych.